Là một bộ phận không thể thiếu trong các công trình xây dựng, lanh tô được chia làm nhiều loại khác nhau dựa trên chất liệu thi công. Vậy tổng cộng lanh tô có bao nhiêu loại và khi xây nhà thì nên chọn loại lanh tô nào?
Các loại lanh tô sẽ có tải trọng, khẩu độ, hình dáng… khác nhau. Hiểu được tính chất từng loại sẽ giúp bạn lựa chọn được loại lanh tô phù hợp nhất với công trình nhà ở của mình.
Lanh tô là gì?
Trong xây dựng, bộ phận dầm đỡ tường, có chức năng đỡ khối tường nằm trên cửa sổ, cửa ra vào để tạo nên các lỗ cửa ở bề mặt tường được gọi là lanh tô. Có thể hiểu, lanh tô là bộ phận kết cấu bên trên của các lỗ tường (lỗ cửa chính ở lối đi, lỗ cửa sổ, lỗ tủ tường, lỗ cửa hành lang trống,…).
Lanh tô có thể được làm bằng nhiều chất liệu khác nhau, chẳng hạn như thép định hình, gạch cốt thép, gỗ, gạch,… Lanh tô có thể chịu lực hoặc không chịu lực tùy theo điều kiện làm việc. Chủ thầu sẽ dựa trên tính chất của từng loại lanh tô để chọn loại phù hợp nhất với công trình.
Phân loại lanh tô theo chất liệu thi công
Dựa trên chất liệu, lanh tô có thể được chia làm 6 loại với các đặc tính khác nhau, vậy có bao nhiêu loại lanh tô:
Lanh tô gỗ
Lanh tô gỗ đã có từ rất lâu, khi công nghệ xây dựng còn thô sơ. Hiện nay, lanh tô gỗ thường xuất hiện ở vùng núi do nơi đây còn nguồn cung cấp gỗ vô cùng dồi dào. Ngoài ra, các công trình xây theo hướng vintage hoặc chọn lối kiến trúc gần gũi với thiên nhiên cũng thường ưu tiên lanh tô gỗ.
Lanh tô cuốn
Lanh tô cuốn có 2 loại: lanh tô gạch cuốn thẳng và cuốn vành lược:
- Lanh tô cuốn thẳng: Có kích thước phù hợp với độ lớn lỗ cửa đến 1.25m. Lanh tô cuốn thẳng sử dụng gạch xây nghiêng, viên gạch ở trung tâm có hình cánh quạt, xây thẳng đứng còn những viên còn lại ở hai bên xây nghiêng. Độ cao của lanh tô cuốn thẳng thường từ 1 đến 1.5 gạch.
- Lanh tô cuốn vành lược: Thường dùng gạch xiên để lanh tô có độ cong lớn nhất và tốt nhất. Nếu lanh tô cần độ cong nhỏ thì có thể chọn các loại gạch phổ thông với mạch vữa điều chỉnh. Thông thường, lanh tô cuốn vành lược sẽ phù hợp với lỗ cửa có chiều rộng 1.5–1.8m.
Lanh tô bê tông cốt thép
Về cơ bản, lanh tô bê tông cốt thép được chia làm 2 nhóm nhỏ: bê tông cốt thép đổ tại chỗ và bê tông cốt thép đúc sẵn.
- Lanh tô bê tông cốt thép đổ tại chỗ: Thường có chiều rộng bằng chiều dày tường gạch, chiều cao tùy biến. Nếu tường có chiều dày từ 1.5 gạch trở lên thì lanh tô được làm hình chữ L, bộ phận lộ ra sử dụng làm gối tựa đỡ phần tường gạch phía ngoài để mặt đứng làm giảm bớt độ dày của lanh tô. Nếu nhà ở có lỗ cửa sổ cao bằng nhau, nằm gần nhau, đơn vị xây dựng sẽ liên kết các lanh tô đơn lại với nhau để thành hệ giằng tường nhằm tăng thêm độ ổn định và độ vững cho nhà.
- Lanh tô bê tông cốt thép đúc sẵn: Là loại lanh tô thường được dùng trong xây dựng, giúp rút ngắn thời gian thi công. Số lanh tô bằng bội số của kích thước ½ viên gạch, chiều rộng ½ gạch, 1 gạch hoặc 1.5 gạch còn chiều cao dày khoảng 1-3 hàng gạch.
Lanh tô đá
Thường được dùng ở những nơi có không khí lạnh, nhiều đá. Lanh tô đá có chiều cao khoảng 10cm với mỗi một mét nhịp, giá trị tối thiểu 15cm.
Lanh tô gạch
Tuy gần như là loại lanh tô đầu tiên trong xây dựng nhưng lanh tô gạch ít được lựa chọn do phải phụ thuộc nhiều vào cấu trúc cách xếp gạch.
Lanh tô gạch cốt thép
Lanh tô gạch cốt thép không chịu lực hoặc chịu tải trọng nhỏ nên chỉ áp dụng dành cho những lỗ cửa không ảnh hưởng bởi lực chấn động, có R<2m. Sử dụng lanh tô gạch cốt thép cần phải dùng vữa xi măng cát mác 50, lớp vữa xi măng trên cốp pha dày từ 2-3cm, ở giữa đặt thép tròn có d=6mm hoặc thép bản 20 x 1mm.
Chủ công trình và đơn vị thi công có nhiều kinh nghiệm xây nhà sẽ biết cách để chọn loại lanh tô phù hợp với tính chất công trình. Bạn nên trao đổi trước với đơn vị thi công về vấn đề này.
